Köklerinin Güney Amerika’ya dayandığı düşünülen domates, nightshade bitki ailesi mensubu bir meyvedir ancak kullanım alanları onun daha sebze olduğunu düşündürmektedir.
Antioksidan likopen içeriğiyle kalp dostu ve kanser savar bir sebze olan domates, C, K vitaminleri ile folat ve potasyum bakımından da oldukça zengindir.
Eski zamanlarda henüz olgunlaşıp kızarması beklenmeden tüketilen domatesin kırmızı haliyle tüketilebileceğinin fark edilmesi daha yakın bir zamana dayanır. Sarı, yeşil, turuncu renkleriyle o zamanlar ve dahi şimdi de yemeklere tat ve lezzet katmaktadır.
Domatesteki su içeriği onun % 95’ini oluştururken karbonhidrat ve lif içeriği ise %5’tir. 100 gramlık bir domatesteki besin değerleri şu şekildedir.
Kalori: 18, Su: %95, Protein: 0,9 gram, Karbonhidrat: 3,9 gram, Şeker: 2,6 gram, Lif: 1,2 gram, Yağ: 0,2 gram
C vitamini: Bu vitamin vücut için çok önemli bir besin ve antioksidandır. Orta boy bir domatesteki C vitamini oranı bir insanın günlük C vitamini ihtiyacının % 28’ini karşılamaktadır.
Potasyum: Bu etkili mineral, kan basıncını kontrol altına alarak kalp hastalıkları riskini ortadan kaldırması bakımında önemlidir.
K1 vitamini: Yeşil yapraklı sebzelerden elde edilen filokinon isimli maddeye verilen isin olan K1 vitamini, kanın pıhtılaşması için etkin rol oynarken kemik sağlığı için de faydalıdır.
Folat ( B9 vitamini): B vitamin gruplarından biri olan B9 vitamini hücre fonksiyonları ve dokuların sağlıklı gelişimi için önemlidir.
Likopen: Kırmızı renkli pigment ve antioksidandır. Sağlığa katkısı çok sayıda araştırmaya konu olmuştur.
Beta Karoten: Yiyeceklere sarı, turuncu rengi veren antioksidandır. Vücutta A vitamini olarak değişime uğrar.
Naringenin: Enfeksiyonu önlemeye yardımcı bir flavonoiddir.
Klorojenik asit: Kan basıncını düşüren çok etkili bir antioksidandır.
Domatese kırmızı rengini veren klorofil ve likopen gibi karotenoidlerdir. Domates ne kadar kırmızıysa likopen içeriği o kadar yüksektir ve bu özelliği ile güneş yanıkların koruyuculuğu yüksektir.
Yapılan bir araştırmaya göre, 10 hafta boyunca günde 40 gram domates salçası ve beraberinde zeytinyağı tüketen kişilerin güneş yanığı olmaları %40 daha düşüktür.